پیش بینی تأثیر تغییر وضعیت مرتع در میزان رواناب با تلفیق مدل hec-hms در gis (مطالعه موردی: حوزه آبخیز سراب سفید بروجرد)

ارزیابی پروژه­های مرتعداری امروزه از بنیادی­ترین مسائلی است که در کشورها به منظور          برنامه­ریزی­های آتی در خصوص طرح­های اجرایی و مدیریت منابع طبیعی انجام می­گیرد. با توجه به نبود تجهیزات لازم به منظور اندازه­گیری و ثبت تغییرات ایجاد شده در وضعیت سیلاب، فرسایش و رسوب حوزه­های آبخیز استفاده از مدل­های توزیعی هیدرولوژیکی جهت شبیه­سازی رفتار حوزه در قبل و بعد از اقدامات مرتعداری ابزاری کارآمد در دستیابی به این اهداف می­باشد. هدف این تحقیق ارزیابی تأثیر تغییر پوشش گیاهی بر رواناب در حوزه آبخیز سراب سفید شهرستان بروجرد در استان لرستان با استفاده از مدل هیدرولوژیکی hec-hms می­باشد. جهت تعیین تأثیر تغییر وضعیت مرتع، زمان تمرکز در شرایط بعد از اجرای اقدامات محاسبه و نیز طی بازدید میدانی میزان بهبود پوشش گیاهی حوزه و ارتقاء وضعیت هیدرولوژیک حوزه با استفاده از روش scs محاسبه و با اعمال تغییرات ایجاد شده در ورودی­های مدل اقدام به شبیه­سازی رفتار سیلاب برای وقایع موجود گردید. معیارهای دبی اوج و حجم سیلاب برای ارزیابی تعیین شد و مقادیر آن­ها برای دو وضعیت قبل و بعد از تغییرات کاربری محاسبه گردید. نتایج نشان داد که این مدل برای پیش­بینی و شبیه­سازی رواناب در حوزه با دقت قابل قبول مناسب بوده و به دلیل کم شدن شماره منحنی در اثر افزایش پوشش گیاهی به ترتیب بهترین سناریو برای کاهش رواناب در شرایط قرق، مدیریت حال حاضر، آتش­سوزی و چرای شدید است. بنابراین جهت کاهش رواناب بهتر است که نسبت افزایش پوشش گیاهی با هر ابزار مدیریتی حتی قرق که آخرین راه است اقدام نمود تا از بروز فاجعه و تخریب اراضی، باغات و اماکن احداث شده در حاشیه رودخانه و در کنار شهر بروجرد جلوگیری کرد.